Мастацтва і забавыФільмы

Міхаіл Калатозов: біяграфія, фільмаграфія, фота

Гэты чалавек праявіў свой незвычайны талент адразу ў некалькіх амплуа. Ён праславіўся і як сцэнарыст, і як рэжысёр, і як аператар. Міхаіл Калатозов адзначаны прэстыжнымі ўзнагародамі, з'яўляючыся да таго ж уладальнікам «гучных» рэгалій. Пра яго напісана нямала артыкулаў і нарысаў, аб перыпетыях яго жыцця знята цэлых два дакументальныя фільмы. Якім жа быў творчы шлях маэстра? Разгледзім гэтае пытанне больш падрабязна.

біяграфічная даведка

Калатозов Міхаіл Канстанцінавіч нарадзіўся ў сталіцы Грузіі 28 снежня 1903 года. Яго продкі былі прадстаўнікамі старажытнага княскага роду Амиреджеби. Дзядзька будучага рэжысёра служыў на пасадзе генерала ў самога цара. Неабходна адзначыць, што маёнтак Калатозова досыць часта наведвалі прадстаўнікі мясцовай інтэлігенцыі, якія любілі весці размовы пра лёс краіны. Але потым грымнула Кастрычніцкая рэвалюцыя, якая і ўнесла карэктывы ў далейшы лёс хлопчыка.

Пачатак працоўнай дзейнасці

Ужо ў 1917 годзе Міхаіл Калатозов, біяграфія якога, безумоўна, заслугоўвае асобнага разгляду, пачаў зарабляць сабе на жыццё. Ён працаваў і падсобнік, і рабочым, і кіроўцам.

У 1923 годзе малады чалавек ідзе працаваць на сталічную кінастудыю спачатку ў якасці шафёра, а затым - кінамеханіка. Выканаўчасць і адказнае стаўленне да справы юнакі неўзабаве заўважылі, і вось ужо Міхаіл Калатозов асістуе на здымачнай пляцоўцы. Праз некаторы час яго зацвердзілі на пасаду мантажора і аператара. За час працы на Тбіліскай кінастудыі малады чалавек пачаў разбірацца адразу ў некалькіх прафесіях, якія прама ці ўскосна мелі дачыненне да сінематограф.

Выпрабавальным шарам Калатозова як сцэнарыста стаў фільм «Справа Тарыэл Мклавадзе», зняты Іванам Перестиани ў 1925 годзе. Праз некаторы час Міхаіл Калатозов задзейнічаны ўжо і як сцэнарыст, і як аператар у карцінах «Гюлли» і «Цыганская кроў». Дзеля справядлівасці варта адзначыць, што стваральнік знакамітага фільма «Ляцяць жураўлі» не набыў велізарнай папулярнасці як акцёр, нягледзячы на сваю імпазантны знешнасць, але затое яго рэжысёрскія працы былі філігранна і майстэрнямі. Міхаіл Калатозов, фільмы якога, бясспрэчна, увайшлі ў скарбніцу айчыннага кінематографа, ўпершыню адчуў сябе ў новай якасці ў канцы 20-х гадоў.

кар'ера рэжысёра

Дэбютнай працай маэстра стаў фільм «Іх царства», які ён зняў у суаўтарстве з Нутсой Гогобиридзе. Ужо ў гэтай карціне Міхаіл Калатозов пачаў праяўляць рэжысёрскі індывідуалізм, ствараючы унікальныя эфекты і ракурсы асвятлення, дамагаючыся ад акцёраў максімальнай рэалістычнасці ў характарах. У 1930 гадах малады чалавек ужо адзін здымае нямое кіно пад назвай «Соль Сванетыі», які апавядае аб спецыфічнай жыцця абшчыны.

Пры здымках Міхаіл Канстанцінавіч выкарыстаў этнаграфічны матэрыял дакументальнага жанру, ён змог вытрымаць нейкую экспрэсію ў змене планаў, з-за чаго гэтая праца была ацэненая кінакрытыкамі на «выдатна».

Часовая змена вектару

Эпоха нямога кіно паступова сыходзіла на нішто, і маэстра далёка не адразу змог улавіць новыя павевы ў мастацтве. У 1932-ом Міхаіл Калатозов стварае фільм «Цвік у боце», аднак гэтая праца застаецца незаўважанай у гледача. Правал фільма вельмі хваравіта перажываўся грузінскім рэжысёрам. Ён вырашае на час пакінуць працу на здымачнай пляцоўцы. Маэстра паступае вучыцца ў Дзяржаўную Акадэмію мастацтвазнаўства і пасля становіцца кіраўніком Тбіліскай Цэнтральнай кінастудыі. Знаходзячыся на гэтай пасадзе, Міхаіл Калатозов (сапраўднае прозвішча - Калатазішвілі) праводзіць рэформы ў киносъемочном працэсе, мадэрнізуючы тэхніку і працоўнае памяшканне для праглядаў.

Аднак такія новаўвядзенні спадабаліся далёка не ўсім прадстаўнікам улады, і праз некаторы час маэстра абвінавацілі ў «насаджэньні буржуазнага мадэрнізму». Калатозов адпраўляецца ў горад на Няве.

Вяртанне ў рэжысуру

У канцы 30-х маэстра працаўладкоўваецца на «Ленфільм», дзе прыступае да здымак фільма «Мужнасць». У 1941 годзе выйшаў на экраны яшчэ адна карціна рэжысёра - «Валерый Чкалов». Абедзве гэтыя кінастужкі апавядаюць пра подзвігі лётчыкаў СССР, таму маюць ашаламляльны поспех у гледача. Сюжэт пра Чкалава спадабаецца кінакрытыка, а вобраз галоўнага героя ў выкананні Уладзіміра Белокурова стане эталонам для пераймання.

Міхаіл Калатозов, фота якога пасля выхаду «Валерыя Чкалава» будуць друкаваць цэнтральныя газеты, запрасіў у фільмы пра лётчыкаў працаваць знакамітых акцёраў - Серафіма Бірмана, Аркадзя Райкіна, Марка Бернеса. Не меншую папулярнасць маэстра забяспечыла кінастужка "Непераможныя", якую ён зняў на пару з вядомым рэжысёрам Сяргеем Герасімавым ў 1942 годзе.

Праца за мяжой

У 1943 году рэжысёр Міхаіл Калатозов будзе пераведзены на адміністрацыйную пасаду і на час адпраўлены ў буржуазныя ЗША. Тут ён будзе выконваць функцыю ўпаўнаважанага прадстаўніка Кинокомитета савецкага кіно. Менавіта за мяжой лёс сапхне яго са знакамітымі ліцадзеямі XX стагоддзя - Чарлі Чапліным, Жанам Габеном, Анры Мацісам.

З ЗША маэстра прывязе сучасную тэхніку для здымак кіно і будзе працаваць ужо на кінастудыі «Масфільм». Пасля ён зойме пасаду кіраўніка Глаўка па мастацкай кінематаграфіі, а затым і адказную пасаду намесніка міністра кінематаграфіі Савецкага Саюза. Аднак і рэжысёрскай дзейнасці Міхаіл Канстанцінавіч будзе надаваць вялікую ўвагу.

Працяг працы ў якасці рэжысёра

У 50-я гады на савецкіх экранах дэманструецца чарговы фільм Калатозова пад назвай «Змова асуджаных» па матывах п'есы Н. Вірта. За гэтую працу маэстра ганараваўся Сталінскай прэміі. Затым ён зняў кінастужку «Віхуры варожыя», якая напоўнена сур'ёзным палітычным падтэкстам. У 1954 году рэжысёр скончыў працу над сатырычнай камедыяй «Верныя сябры», якая да гэтага часу любімая айчынным гледачом старэйшага пакалення. І, вядома ж, асобна варта адзначыць савецкі кінашэдэўраў «Ляцяць жураўлі», над стварэннем якога Міхаіл Канстанцінавіч працаваў у 1957 годзе.

Гэтая гуманістычная гісторыя пра барацьбу за мір стала класікай савецкага кінематографа. У 1964 году глядач убачыў кінастужку «Я - Куба», сцэнар да якой Калатозов напісаў сумесна з паэтам Яўгенам Еўтушэнка. Апошнім фільмам маэстра стала «Чырвоная палатка» (1969). У цэнтры сюжэту - гісторыя пра выратаванне палярнай экспедыцыі Умберта Нобілю.

Асабістае жыццё

Знакаміты рэжысёр, які атрымаў ў 1965 годзе званне Народнага артыста Грузіі, а ў 1969 годзе - званне Народнага артыста СССР, быў жанаты з дачкой консула Італіі Жанне Валаци. Іх знаёмства адбылося ў час адпачынку ў Батумі. У канцы 20-х гадоў у маэстра нарадзіўся сын Георгій, які пасля працягнуў дынастыю бацькі. Жонка неўзабаве пасля родаў атрымала грамадзянства Грузінскай АССР. Аднак шлюбны саюз Міхаіла Канстанцінавіча з іншаземкай праз некаторы час распаўся: рэжысёр пакінуў Грузію, а Жанна з сынам засталася жыць у Тыфлісе.

Па ўспамінах ўнука, Калатозов, нягледзячы на цяжкі разрыў з сям'ёй, быў шчаслівым чалавекам, таму што змог дамагчыся ўсяго таго, чаго хацеў ад жыцця. Будучы ў Паўночнай сталіцы, рэжысёр горача закахаўся ў актрысу Алену Юнгер, але ім не наканавана было быць разам. Памёр Міхаіл Канстанцінавіч 26 сакавіка 1973 гады, а пахаваны ён на Новадзявочых могілках сталіцы.

Similar articles

 

 

 

 

Trending Now

 

 

 

 

Newest

Copyright © 2018 be.delachieve.com. Theme powered by WordPress.