Хто такія тяны, або Японскі ў рускім

Любую мову - з'ява надзвычай зменлівае. Ён бесперапынна ўдасканальваецца, адкідаючы непатрэбнае і прагна прымаючы новыя словы, ён дзіўным чынам падладжваецца пад сваіх носьбітаў, узбагачаючыся новымі, дагэтуль невядомымі тэрмінамі. Большая частка новых слоў з'яўляецца з англійскай мовы, але павольна папулярнасць сярод маладых людзей набываюць і азіяцкія краіны, культура якіх да гэтага часу здаецца многім еўрапейцам абсалютна незразумелай. Японскія мультфільмы «анімэ», коміксы «манга», кароценькія сериалы- «дорамы» - усё гэта прыносіць мноства новых слоў у слэнг моладзі.

Хто такія тян і кун, як носяць кигуруми і ў чым хараство онигири? Адказаць на гэтыя пытанні вельмі лёгка, дастаткова пагрузіцца ў дзіўную культуру Краіны ўзыходзячага сонца.

Розніца ў зваротах

У многіх еўрапейскіх мовах існуе адрозненне паміж зваротам да мужчыны і жанчыны, але звычайна яно выяўляецца ў розных словах, якія выкарыстоўваюцца, перад прозвішчам (містэр Сміт і міс Сміт, гер Кранк і фраў Кранк). У Азіі усё з дакладнасцю да наадварот: у іх спецыяльныя суфіксы, якія абазначаюць не толькі палавую прыналежнасць, але і сацыяльны статус, ставяцца пасля імя або прозвішча суразмоўцы. «Цян» і «кун" ставяцца менавіта да гэтых «обращательным» суфіксаў. Акрамя таго, яны яшчэ з'яўляюцца памяншальна-ласкальнымі часціцамі, падкрэсліваюць добрае ці, наадварот, грэблівае стаўленне.

Дарэчы, тут сваю ролю яшчэ могуць згуляць розначытанні - еўрапейцы ніяк не могуць дамовіцца, ці існуе ў японскім мяккі гук "ч" ці ж яго трэба замяняць на «т». Менавіта з-за гэтага замест «тян» вельмі часта вымаўляецца «чан», сэнс ад гэтага не мяняецца.

Такім чынам, хто такія тяны і куны?

Такія дзіўныя суфіксы

Суфікс «кун» звычайна выкарыстоўваецца мужчынамі ці для абазначэння звароту да мужчыны. Але яго тлумачэнне крыху дзіўнае для еўрапейца: гэта дружалюбнае стаўленне, але разам з тым якое захоўвае пэўную дыстанцыю паміж суразмоўцамі. У тым жа анімэ ён часцей за ўсё чуецца ў размовах паміж аднакласнікамі ці сябрамі.

А тян? Што гэта такое? Гэты суфікс прыкра-салодкі, сюсюкае, звычайна прымяняецца ў размовах з тым, хто маладзейшы за таго, хто гаворыць або ніжэй па сацыяльнаму становішча, але з'яўляецца блізкім яму чалавекам. Гэта значыць выкарыстанне слова «тян» для звароту дарослага да дзіцяці, хлопца да каханай дзяўчыне, маленькага дзіцяці да свайго аднагодку (менавіта маленькага!) Цалкам нармальна.

Асцярожна!

Але заўсёды ёсць падводныя камяні. Хто такія тяны, ужо зразумела. Але прыхільнікі анімэ заўважаць, што часам у любімых серыялах гэты суфікс выкарыстоўваюць дзяўчаты для звароту да хлопцаў-аднагодкам. Што ж рабіць з гэтым?

На самай справе, прымяненне «тян» ў адносінах да твару, роўнаму па сацыяльным становішчы, няветліва. Ні адзін выхаваны японец ня ўжыве гэты суфікс з імем малазнаёмай дзяўчыны ці проста сяброўкі, таму што ён абразіць яе гэтым. Тое ж самае тычыцца звароту да хлопцаў - для іх гэта не толькі хамства, але і падкрэсленне жаноцкасці, магчыма нават, некаторага пагарды з боку суразмоўцы.

Такім чынам. Тян - што гэта? Гэта суфікс, які дазваляе не толькі паказаць сваё добрае стаўленне, але і зняважыць іншага чалавека - тонкая грань паміж дабрынёй і хамствам пераступаць вельмі лёгка.

А ў рускай?

Хто такія тяны і куны ў японскім - ясна. Але пераход слоў з адной мовы ў іншай вельмі часта суправаджаецца трансфармацыяй іх значэння. Так, напрыклад, аднолькава якое гучыць на рускай і англійскай слова «accurate» у першым выпадку азначае «акуратны», а ў арыгінале - "дакладны". Такім жа зменам падвергліся і нашы суфіксы.

А хто такая тян ў моладзі з рускамоўных краін? Гэта любая дзяўчына, не мае значэння, ці з'яўляецца яна азіятка або еўрапейкам. Проста абазначэнне суб'екта жаночага полу. Менавіта ад гэтага пайшло вядомае ў рунэце «тян не патрэбныя» - адмова ад любых ўзаемаадносін з дзяўчатамі. У сваю чаргу «кун» - гэта абсалютна любы хлопец.

Парадаксальна і цікава тое, што калі суфікс «тян» выкарыстоўваюць як падлеткі, так і маладыя людзі абодвух полаў, то «кун» больш распаўсюджана сярод дзяўчынак малодшага і сярэдняга школьнага ўзросту.

Усяго

Разважаць пра запазычаннях з японскага, уплыве кінематографа і музыкі на моладзь можна вельмі доўга. Галоўнае разумець, што ніякія навамодныя слоўцы не заменяць прыгажосці і першаснасці рускай мовы. Заўсёды застаецца праблема непаразумення паміж «прысвечанымі» (у дадзенай сітуацыі ў гэтай ролі выступаюць прыхільнікі Японіі) і простымі людзьмі, больш за тое, тых, хто шчыра цікавіцца культурай Усходу, часам можа крыўдзіць няўважлівасць наступных за модай падлеткаў, якія зусім не хочуць ведаць ні гісторыю , ні правілы выкарыстання пэўных словазлучэнняў. Менавіта такіх, тых, што любяць Японію, крыўдзіць пытанне пра тое, хто такія тяны - для іх гэта тое ж самае, што заявіць «Польте» (недапушчальна скланенне запазычаных слоў так, як гэта робяць многія рускамоўныя карыстальнікі інтэрнэту). Так што лепш карыстацца простымі «дзяўчына», «дзяўчынка», «жанчына», «лэдзі» і мноствам іншых слоў, якія абазначаюць прадстаўніц прыгожай паловы чалавецтва, а не займацца дурным капіяваннем японскіх суфіксаў.