Адукацыя, Гісторыя
Якое значэнне надавала Савецкая ўлада ліквідацыі непісьменнасці. Народ і лікбез
Пісьменнасць насельніцтва - гэта адзін з прыкмет развіцця дзяржавы. Менавіта таму многім цікава, якое значэнне надавала Савецкая ўлада ліквідацыі непісьменнасці. Ды проста першараднае! Па статыстыцы за 1919 год, большасць насельніцтва постымперскіх тэрыторый не былі знаёмыя з пісьменнасцю.
Дэкрэт "Аб ліквідацыі непісьменнасці ў РСФСР"
На першыя ролі ў сацыяльнай іерархіі грамадства па ідэалогіі ВКП (б) выходзілі сяляне і рабочыя. Менавіта сярод гэтых катэгорый грамадства было пераважная большасць неписьменных людзей.
Зразумець, якое значэнне надавала Савецкая ўлада ліквідацыі непісьменнасці, можна, азнаёміўшыся з асноўнымі палажэннямі дэкрэта ад 1919 гады. Ўсталёўвалася абавязковае атрыманне базавага ўзроўню адукацыі для асоб узростам ад 8 да 50 гадоў. Ліквідацыя непісьменнасці ў СССР клалася на плечы мясцовых саветаў.
У гэтыя гады ў нашай дзяржаве масава ствараліся пачатковыя школы. Менавіта барацьба з непісьменнасцю абсалютнай большасці насельніцтва была іх галоўнай задачай. Тэрмін навучання ў школе кожны савет ўсталёўваў індывідуальна. Чаму? А бо яшчэ ішла грамадзянская вайна, ды і многія вытворчасці даводзілася аднаўляць ад разбурэнняў, выкліканых ваеннымі дзеяннямі Першай сусветнай і грамадзянскай войнаў.
З 1919 года фактычна пачалося фарміраванне сістэмы адукацыі СССР. Да рэвалюцыі ў сёлах было вельмі мала устаноў па адукацыі для насельніцтва. Адзіным месцам, дзе дзеці атрымлівалі веды па асновах граматы, былі царкоўна-парафіяльныя школы. З прыходам Савецкай улады актыўна развіваецца дзяржаўная сістэма адукацыі, якая з часам дала магчымасць атрымаць, па меншай меры, пачатковую адукацыю ўсім маленькім грамадзянам СССР.
Хто мог не навучацца ў пунктах па ліквідацыі непісьменнасці?
Ці ўсё хацелі атрымліваць веды? Безумоўна, не. Ёсць цікавая інфармацыя па Арлоўскай вобласці. У 1923 годзе там было выяўлена каля 430 непісьменных дзяцей, старэйшых за 8 гадоў. Па становішчы Дэкрэта, усе яны павінны былі наведваць заняткі ў пунктах лікбезу. Атрымалася ахапіць заняткамі ўсяго толькі 134 чалавекі.
Мы выдатна бачым, якое значэнне надавала Савецкая ўлада ліквідацыі непісьменнасці, але разам з тым у некаторых катэгорый грамадзян не было неабходнасці наведваць заняткі па лікбез. Асноўныя льготныя катэгорыі такія:
- калі гаспадар ці гаспадыня ў сям'і адзін (адна) - таму што ў чалавека не хопіць часу займацца гаспадаркай і вучыцца;
- людзі, у якіх была даведка пра хваробу (кажучы сучаснай мовай - "бальнічны");
- дэфектыўныя (хутчэй за ўсё, інваліды, якія не бачаць, ня чуюць або не могуць перасоўвацца);
- асобы, якія занятыя на грамадскіх работах;
- цяжарныя, у якіх тэрмін цяжарнасці ад 6 месяцаў, такія жанчыны абавязаныя былі з'явіцца ў пункт лікбезу па сканчэнні месяца ад нараджэння дзіцяці (тэрмін прадаўжаўся да аднаго года, калі жанчына карміла дзіця грудзьмі).
Вынікі барацьбы з непісьменнасцю
Ведаючы, якое значэнне надавала Савецкая ўлада ліквідацыі непісьменнасці, нельга сказаць, што атрымалася навучыць пагалоўна ўсіх людзей за выключэннем ільготных катэгорый. Зыходзячы з дадзеных агульнанацыянальнай перапісу насельніцтва 1937 году, непісьменнымі ўсё яшчэ заставалася 25% насельніцтва. Большасць з іх, вядома ж, сельскія жыхары.
Вывучыўшы неафіцыйныя дадзеныя, мы зразумеем, што рэальнае становішча было яшчэ горш. Большасць з тых, хто лічыўся пісьменным, умелі толькі паставіць подпіс, напісаць прозвішча і імя, а таксама назва свайго населенага пункта. Рэальны прарыў у барацьбе з непісьменнасцю намеціўся толькі тады, калі сувязь паміж горадам і вёскай стала максімальна моцнай.
Similar articles
Trending Now